O obowiązku stawiania dzieciom obowiązków

---

21-06-2020

Czy to ważne aby przed naszymi dziećmi stawiać zadania o charakterze obowiązków? Czy takie działania mogą w czymś pomóc, czy raczej zaszkodzą albo są obojętne dla rozwoju naszych pociech? Przyglądając się współczesnym rodzinom, można dostrzec, że nawet jeśli ktoś się decyduje na wprowadzanie obowiązków dzieciom, to nie jest to łatwe. Społeczeństwo jest bardziej konsumpcyjne, niecierpliwe, ponad to żyje się szybko a nasze dzieci mają sporo obowiązków na głowach. Czy więc warto? Czy obowiązki w domu mogą w czymś pomóc, czy wręcz przeciwnie, niepotrzebnie przeciążą i tak zajęte dzieci?

Zastanawiając się nad tym, czy warto wprowadzać naszym dzieciom obowiązki, potrzeba na początku odnieść się do roli rodziców i wynikających z tego pewnych zadań. Jedną z najważniejszych funkcji rodziny jest jak najlepsze przygotowanie dziecka do życia jako dorosła osoba. W kwestii obowiązków należy więc zadać sobie pytanie: czy jest szansa, że w życiu dorosłym nasze dziecko spotka się z obowiązkami, z których będzie się musiało wywiązać lub będzie z nich rozliczane? Oczywiście. Tak więc, czy to ważne, by stawiać przed naszymi pociechami rozsądne obowiązki i dopilnowywać by się z nich wywiązywały? Tak, ponieważ w ten sposób uczmy dziecko z czym spotka się w przyszłości. To normalne.  Obowiązki tak naprawdę zaczynają się dla dziecka dość szybko i towarzyszą mu przez całe życie: sprzątanie zabawek w przedszkolu, prace domowe w szkole, terminy oddania prac na studiach, obowiązki, z których rozlicza nas pracodawca, obowiązki względem współmałżonka, dziecka, rodziny itd. To nieodzowny element naszego życia.

Co jeszcze? Obowiązki przyczyniają się do rozwoju dojrzałości dziecka. Jak pokazują badania (link na końcu artykułu), dzieci, którym wyznaczano rozsądne obowiązki domowe, lepiej radzą sobie w szkole i osiągają lepsze wyniki w nauce. To z kolei pociąga za sobą rozwój bardzo pożądanych w przyszłości cech osobowości, jak pewność siebie, samodyscyplina, determinacja. Można powiedzieć, że dzięki obowiązkom, dziecko będzie potrafiło kończyć z powodzeniem, to co zaczęło. Warto? Na tym nie koniec.

Obowiązki w domu wiążą się często ze wspólną pracą co przyczynia się do integracji rodziny. Trzeba pamiętać, że dziecko ma naturalną potrzebę podobania się swoim rodzicom, a wywiązywanie się z wyznaczonych, nawet najprostszych obowiązków, powoduje, że maluch czuje się potrzebny, wartościowy i zauważony. Z kim dziecko współpracuje z tym będzie się identyfikować. Przy okazji wspólnych rodzinnych prac warto z naszej pociech uczynić „pomocnika”, co też przyniesie wspaniałe efekty.  

Te same badania przedstawiają jeszcze jedne ważną zależność, która przyczyni się do szczęśliwszego życia naszych dzieci. Maluchy uczone obowiązkowości w dzieciństwie, w życiu dorosłym mają bardziej rozwinięte potrzeby społeczne i potrafią nie tylko dbać o siebie ale też zdecydowanie lepiej radzą sobie z niesieniem pomocy innym i uważania potrzeb innych za ważne. Taka postawa wpływa pozytywnie na budowanie relacje z przyjaciółmi, znajomymi, sprzyja budowaniu szczęśliwych związków czy wychowywaniu dzieci.

Korzyści są więc oczywiste i niezwykle ważne, ale jak wprowadzać dzieciom obowiązki, by przyniosły te wszystkie pozytywne rezultaty?

1. Nie czekaj. Nie ma ustalonej granicy wieku od której można wprowadzić dzieciom małe obowiązki. Bądź kreatywny, zauważaj okazje, by poprosić o coś dziecko lub wyznaczyć regularną pomoc (np. wykładanie sztućców do obiadu). Później pochwal za wysiłek a rezultaty będą wspaniałe.
2. Dostosuj obowiązki do wieku. To ważne, by nie zniechęcić lub przeciążyć dziecka czymś, z czym tak naprawdę nie ma prawa sobie poradzić. Obserwuj, bądź uważny, spontaniczny i wyrozumiały.
3. Nie przeciążaj. Pamiętaj, że szczególnie w okresie szkolnym, twoje dziecko może mieć sporo obowiązków, dlatego elastycznie dostosowuj ilość i zakres obowiązków do bieżących okoliczności. Są sprawy ważne i ważniejsze. Rozmawiaj o tym z dzieckiem.
4. Nie zawsze chodzi o rezultat. Nie wymagaj od dziecka doskonałego wywiązywania się z danego obowiązku. Tu chodzi o coś więcej a sam cel zostanie osiągnięty, za każdym razem, kiedy dziecko będzie coś robić i zajmować się swoim obowiązkiem. Cel jest długofalowy.
5. Nagradzaj rozsądnie. Nagrody są ważne, ale jeśli przesadzimy to dziecko nie będzie obowiązkowe tylko interesowne. Nauczy się, że życiem rządzi zasad „coś za coś”. Mało w tym szczęścia. Niektóre prace nad obowiązkami mogą zasługiwać na pochwałę, inne na coś więcej, a jeszcze inne staną się codziennymi zajęciami, które z czasem mogą nie być tak bardzo podkreślane.

Obowiązki są ważne dla naszych dzieci. Wyznaczając je, uczymy dzieci jak wygląda życie i przygotowujemy je na nie. Należy to jednak robić umiejętnie tak by powoli budować z myślą o przyszłości.

Powodzenia!

Link do artykułu: http://ghk.h-cdn.co/assets/cm/15/12/55071e0298a05_-_Involving-children-in-household-tasks-U-of-M.pdf

Photo created by pressfoto – www.freepik.com